Ticari araç endüstrisinin yakından tanıdığı güç aktarma uzmanı Allison Transmission, Ekim ayında şirketin Macaristan’da bulunan üretim tesisi ve test sahasında büyük bir medya etkinliğine imza attı.
2024 Allison medya etkinliğinde savunma araçlarından otobüslere, itfaiye araçlarından inşaat kamyonlarına hatta Dakar Rallisi’nin ünlü De Rooy takımının kamyonuna kadar pek çok aracın sahadaki performanslarına şahitlik ettik. Fabrika gezisinin de yapıldığı etkinlikte ayrıca, Allison şanzımanlı Iveco Powerstar kamyonla Dakar Rallisi’nin iddialı takımlarından Team De Rooy’un ve De Rooy Transport’un Genel Müdürü Gerard De Rooy’la tanıştık.
Ayrıca öğretmen bir anne- babanın çocuğu olarak iş hayatına öğretmenlikle başlayan önce kamyon şoförlüğünü meslek olarak seçen, dünyanın en zor güzergâhlarında sürücülük yapan ve son olarak kendi ağır nakliye şirketini kuran Iwona Blecharczyk’ın hikayesini ilk ağızdan dinleme şansı bulduk.
Zorlu test sahasında iddialı araçlar
Allison test sahasında Gamma Komondor 6x6 itfaiye kamyonu, Tatra TITUS 6x6 zırhlı araç, URO Vamtac 4x4 taktik araç, Mercedes Zetros 2051 AK 4x4 inşaat kamyonu, biri Allison diğer Opticruse şanzımanlı 2 adet Scania P340 ve Allison'ın 4000 Serisi şanzımanı ile donatılmış Iveco Powerstar Dakar ralli kamyonu gibi araçlar bulunuyordu.
Organizasyonda Allison 3000 tam otomatik şanzımanla donatılmış hidrolik retarterli CNG’li Scania P340 4x2 inşaat kamyonu ile Opticruise otomatikleştirilmiş şanzımana sahip CNG’li Scania P340 4x2 inşaat kamyonlarını karşılaştırma imkanı bulduk. İki araç arasındaki fark düz asfalt zeminde sabit hızda birbirine yakın bir performans sunarken hızlanma ve manevralarda fark Allison tam otomatik şanzıman lehine olabildiğince açıldı.
Ayrıca otobüs tarafında Türkiye’den Temsa’nın MD9 ve Anadolu Isuzu’nun Grand Toro modelleri de yer alırken klasik Amerikan okul otobüslerinden tam otomatik Allison MT643 şanzımanlı 24 yıllık ve 430 bin kilometreye sorunsuz bir şekilde ulaşmış International Blue Bird 3800 modelini de test etme imkanı bulduk.
Allison’un Avusturya sınırındaki stratejik konuma sahip Macaristan Szengotthard fabrikasındaki üretim tesislerine yapılan ziyareti de kapsayan etkinlikte, markanın 3000 Serisi Torqmatic ve 4000 Serisi tam otomatik şanzımanlarının üretim süreçleriyle ilgili aldık.
Kalite kontrolü için 240 hata önleme noktası
Allison Transmission 2000 yılında, o dönem General Motors çatısı altında yer alan kardeş şirket Opel’in Macaristan tesisinde üretime başlayarak Avrupa’daki ilk kapsamlı yatırımını yapıyor. Tesis, Günümüze kadar üretilen şanzımanların çeşitlendirilmesi, yeni üretim alanları açılması, ürünlerin kişiselleştirilmesi ve test alanını da içeren yatırımlarla gelişiyor.
Son olarak TerraTran’in 2021 yılında üretim gamına eklenmesiyle Szentgotthard'daki dört tip şanzıman üretilirken fabrikada kalite kontrolü güven altına almak için 240 hata önleme noktası yer alıyor.
Farklı kullanım alanındaki müşterilerinin taleplerini dikkate alarak üretim yapan Allison’un Macaristan fabrikasında 3000 ve 4000 serileri 300’e yakın farklı konfigürasyonda üretiliyor ve başta Avrupalı OEM’lere tedarik ediliyor.
Şehir otobüslerinde tork konvertör etkisi
Tork konvertörlü tam otomatik şanzımanlarıyla 7 metreden 27 metreye Allison donanımlı 200 bin otobüs bugün dünyanın en büyük şehirlerinde yolcuların taşınmasında kullanılıyor.
Diğer otomatik şanzıman sunan rakiplerinden daha fazla otobüs üreticisine şanzıman sağlayan Allison'ın gücü motor torkunu sorunsuz bir şekilde katlayarak tekerleklere daha fazla güç sağlayan tork konvertöründen geliyor. Motor gücünün katlanmasıyla manuel veya otomatikleştirilmiş manuel şanzımana (AMT) göre sürücüler daha yüksek performans, daha hızlı ivmelenme ve daha fazla çalışma esnekliği elde ediyor.
Allison ismi otomotiv tarihiyle birlikte yazılıyor
Bugün savunma sanayi ve ticari araçlar güç aktarma organlarından tanıdığımız Allison isminin otomotiv tarihindeki yerine baktığımız zaman Ford kadar eski bir geçmişe gidiyoruz. Allison’a ismini veren James Allison’ın babası Allison Kupon Şirketi’ni kurarken oğul, 1898 yılında Indianapolis Bisiklet Kulübüne katılır.
1900 New York Otomotiv Fuarı, endüstrinin yönünün araçlara çevrilmesini sağlar ve James Allison da 3 ortağıyla birlikte Indianapolis Yarış Pisti’ni inşa etmeye başlar. Bugün dünyanın en ünlü ve en büyük yarış pistinin kurucularından biri olarak James Allison, otomotiv dünyasındaki ilk etkili hamlesini 1909 yılında yapar.
Indianapolis’de ilk yarış 1911 yılında yapılırken James Allison da önce Prest O- Lite şirketini sonra ortaklarıyla ömrü kısa olan Empire Motor’u ve 1915 yılında ismi zamanla Allison Transmission’a dönüşecek olan Speedway Team Company’i kurar.
Daha sonrasında ise 1. Dünya Savaşı Allison’un tasarım ve üretimlerinin uçak motorları ve parçalarına yoğunlaşmasına neden olur. 1927 yılında ise kurucu James A. Allison 55 yaşında hayatını kaybeder. James A. Allison’un ölümünün ardından Amerikalı dev otomotiv grubu General Motors, Allison’u satın alır.
Yeni yönetim altında Allison Transmission hem ticari hem de askeri projelerde yer almaya devam eder. 1930’lu yıllarda 1000 beygir gücünde sıvı soğutmalı 12 silindirli uçak motorunu tasarlar ve bu motor, ordunun döneminin en ünlü uçaklarına güç verir. 2. Dünya Savaşı uçak motorları üretimini hızlandırırken, savaş sonrasında şirket; lokomotif parçaları, deniz motoru, tank şanzımanı gibi ürünlerle çeşitliğini artırır ve sonraki dönemde General Motors’un kamyon ve otobüs birimlerine şanzıman üretimi de hız kazanır.
Amerikan otomotivinin otomatik şanzıman tedarikçisi
Bu sefer Kore Savaşı otomotiv endüstrisini etkilerken Allison, General Motors şirketlerinden Chevrolet’in orta hizmet kamyonları için şanzıman tasarlamaya başladığı dönemde uçaklar için turbo jet motorları da üretmeye başlar. 1960’lı sonlarına doğru askeri projelerin yanında ticari araçlar için farklı otomatik şanzımanlarda uzmanlaşan Allison diğer Dodge, Ford gibi diğer Amerikalı üreticiler için de şanzıman tedarikine başlar.
1970’de General Motors’un Allison Bölümü ve yine grup şirketlerinden Detroit Diesel şirketleri birleşirler ve pazara sunulan iki yeni şanzıman binlerce binek ve ticari araçta kullanılır. 1973’te şirketin ürettiği CLBT750 modeli ağır kamyonlar için ABD’de kabul edilen ilk tam otomatik şanzıman olur.
Daha sonraki dönemde hızlı küreselleşme etkilerini Allison’da da gösterir, yıllar içinde Brezilya’da üretim, Japon Aisin iş birliği, Çin’e açılma gibi Hindistan’da üretim gibi adımlar atılır. 2007 yılında ise General Motors, Allison’u Onex Corporation ve Caryle Group’a satar.
Bu yeni dönem verimliliğin hız kazandığı, hibrit ve elektrikli teknolojilerin dünya otomotiv endüstrisine yeniden yön verdiği bir dönem olarak günümüze kadar etkisini sürdürürken, Allison da küresel bir tedarikçi olarak dünyanın farklı segmentlerindeki ticari araç OEM’lerine otomatik şanzıman sağlamaya devam ediyor.
Dünyanın en büyük otobüs üreticileri arasında yer alan Türkiye’deki üreticilerin artan otomatik şanzıman ihtiyaçlarını da karşılayan Allison Transmission, ülkemizin önde çıkan taktik veya paletli savunma araçlarının da en önemli stratejik tedarikçileri arasında yer alıyor.