Yaklaşık 2 yıl önce COVID-19 salgınıyla başlayan otomotiv sektöründeki üretim durdurma süreci, daha sonra tedarik zincirlerinin kırılması küresel endüstriyi yeterince zorlamıştı. Geçen yıla damgasını vuran ve etkileri hala güçlü bir şekilde hissedilen çip krizi ve lojistik/hammadde maliyetlerinin öngörülemez artışıyla uğraşan sektörün karşısına bugün dev bir kriz daha çıktı.
Rusya’nın Ukrayna topraklarına girmesiyle yaşanan insani dramı her gün farklı mecralarda izliyoruz. Ancak savaşın beklenenden uzun sürmesi başta enerji ve küresel ticaret olmak üzere etkilerini daha geniş bir coğrafyada daha derin olarak hissedilmesini sağlayacak gibi görünüyor.
Rusya Avrupa ülkelerine gaz vanalarını henüz kapatmasa da enerji maliyetlerindeki artış ayrı bir tedirginlik konusu iken özellikle otomotiv endüstrisinde yoğun bir şekilde kullanılan hammadde kaynaklarına erişimin sınırlanması da karşılaşılabilecek riskler arasında yer alıyor.
Otomotivde kriz derinleşebilir
Otomotiv tarafından bakıldığı zaman çok yönlü bir kriz kendini göstermeye başladı. Topraklarına girilmesiyle Ukrayna’da faaliyet gösteren otomotiv şirketlerinin ve tedarikçilerinin üretimlerini durdurması bu krizin bir yönü iken Avrupa Birliği ve ABD tarafından Rusya’ya karşı alınan ekonomik yaptırımların bu etkiyi daha da derinleştirmesi bekleniyor. Kriz sürecinin nasıl devam edeceği büyük maliyetli yatırımlarla faaliyetlerini sürdüren otomotiv üreticilerini tedirgin eden en büyük faktörlerden biri olarak önem taşıyor. Yaklaşık 1 haftalık krizde bile büyük kayıplarla karşı karşıya gelen üreticiler, kısa ve orta vadede hem tedarik hem de satış mecralarının daralması başta olmak üzere büyük krizleri yönetmek zorunda kalacaklar.
Karar açıklayan ağır ticari araç üreticileri
Daimler Truck 28 Şubat günü yaptığı açıklamada, Rus kamyon üreticisi Kamaz ile iş birliği de dahil olmak üzere Rusya'daki ticari faaliyetlerini hızlı bir şekilde durduracağını söyledi.
Scania da yaptığı açıklamada müşteri ilişkilerinin çok önemli olmasına rağmen insan hayatının daha da önemli olmasına vurgu yaparak Rusya’ya araç ve parça gönderimini durdurduğunu bildirdi.
İsveçli kamyon üreticisi Volvo Trucks yine aynı gün yaptığı açıklamada, yaptırımlar ve kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle Rusya'daki fabrikasında üretimi ve Rusya'ya satışları durdurduğunu açıkladı.
Kamyon üreticisi DAF, Rusya'ya araç gönderimini durdurma kararını açıklayan markalar arasında yer aldı. DAF’ın, Rusya’ya yıllık yaklaşık 2.000 kamyon satış yaptığı bildiriliyor.
Alman treyler üreticisi Schmitz Cargobull da yaptığı açıklamada uzun yıllardır faaliyette olduğu Rusya’nın yanı sıra ve Belarus fabrikasında da tüm yatırımları durdurduğunu söyledi.
Karar açıklayan otomotiv üreticileri
Rusya’da 3 üretim tesisi bulunan Fransız otomotiv markası Renault, üretim ve parça tedarikini durdurduğunu açıkladı.
Volkswagen AG, bir sonraki duyuruya kadar Kaluga ve Nizhny Novgorod'daki Rus üretim tesislerindeki araç üretimini durdurmaya karar verdi.
Ford da yaptığı açıklamada şirketin Rusya'daki üretim de dahil olmak üzere faaliyetlerini bir sonraki duyuruya kadar derhal geçerli olmak üzere askıya aldığı kaydedildi.
Toyota'dan yaptığı açıklamayla bir sonraki duyuruya kadar yıllık 100 bin araç üretim kapasitesine sahip St. Petersburg fabrikasındaki üretimi durdurulacağını açıkladı.
Alman otomobil üreticisi BMW, mevcut jeopolitik durum gereği Rusya'ya araç ihracatını ve ülkede gerçekleştirdiği yerel üretimi durduracağını bildirdi.
Rusya'da üretim tesisi bulunmayan firma Honda Motor, Rusya'ya otomobil ve motosiklet nakliyatını durdurduğunu açıkladı.
Rusya’nın en büyük araç üreticilerinden Hyundai de 5 günlük geçici fabrika kapatma kararı aldı.
Mazda Motor ise Rusya'nın Vladivostok kentinde ortak üretim fabrikasına parça göndermeyi askıya almayı planladığını bildirdi.
Japon otomobil üreticisi Mitsubishi Motors, yaptığı açıklamada, Rusya'ya uygulanan ekonomik yaptırımların tedarik zinciri aksamalarını tetikleyebileceği için Rusya'daki araçlarının üretimini ve satışını askıya alabileceğini söyledi.