Otomotiv sektörünün, paydaş sivil toplum kuruluşlarının başkanlarının katıldığı OSD Buluşmaları Söyleşisi İstanbul’da düzenlendi. Buluşmada Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) başkanlığını Cengiz Eroldu’ya bırakan Haydar Yenigün moderatörlük yaptı.
Güncel gelişmelerle ilgili bilgi veren Yenigün, pandemi, tedarik zinciri sorunlarına eklenen yüksek maliyetlerle problem yaşayan otomotiv endüstrisinin şu anda bir sorunlar yumağıyla karşılaştığını ifade etti.
Otomotivdeki dönüşümün Türkiye’ye yansımaları, karşılaşılan güncel riskler ve fırsatlar ile sanayinin gelecek vizyonuna ilişkin görüşlerin paylaşıldığı panelde Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Ali Bilaloğlu, Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran Çelik, Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı Turgay Mersin, Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Albert Saydam ve Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER) Başkanı İnan Ekici görüşlerini aktardılar.
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı Turgay Mersin:
Son 2 yıldır bir sıkıntı yaşanıyor. Kur ve faiz atakları ciddi bir tehdit olmaya başladı. Buna bir de çip krizi eklendi. Yetkili satıcılar olarak araç satış adetleriyle besleniyoruz. Satış adetleri çok olunca servislerimiz de bu şekilde hayat buluyor.
Yaşanan sorunların dışında son dönemde iki farklı bakanlık tarafından da inceleme görüyoruz. Ekonomiyle ve sıkıntılarla uğraşırken kesilen cezalarla da karşı karşıya kalabiliyoruz. Otomotivciler üretirken biz de bunları sattığımız için karşılıklı besleniyoruz. Bizim Türkiye’deki yatırımlarımız yıllık 1,5 milyon adet satışları karşılayabilecek kapasitede. Yetkili satıcılığın bir meslek haline gelmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Eskiden bir kasa bir masa ile araba satılıyordu. Daha sonra servisler yapıldı, daha sonra plazalar girdi gündemimize ve bugünlere geldik. Şimdi otomotiv dijital dünyanın bir parçası oldu. Yetkili satıcıların burada kafası biraz karışık ama bu konuda üreticilerin yol göstermesi ve eğitim desteğine ihtiyacımız var. Elektrikli araçlarla ilgili arzın nasıl şekilleneceğini merak ediyoruz. Bizim bu süreçte insan kaynakları ve sermaye yapımız korumamız lazım.
Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER) Başkanı İnan Ekici:
Pandemi bireysel ulaşımı daha etkin hale getirdi. Günlük kiralamada uçuşların azalması, uzun vadeli kiralamada da yaşanan sorunlardan sektörde daralma yaşandı. Kapasite 360,000’den 240.000 adetlere düştü. Ancak pandemiden bağımsız olarak da bir düşüş yaşandı. Ticari araç kiralamasında bir yükselme yaşandığını görüyoruz. Burada STK’ların birlikte çalışmasının etkisini gördük diyebiliriz.
Salgın temassız kalma ihtiyacıyla dijitalleşmeyi geliştirdi ve magatrendlerin hayata geçmesiyle ilgili zorlayıcı bir gelişim oldu. Araç kiralamayı biz gelecekte değişecek ekosistemin güçlü bir paydaşı olarak görüyoruz. İş modelleri değişirken paylaşım ekonomisi hızlı büyüyecek. Yeni nesil ve sahipliliğin azaldığı esnek çözümler gelişecek. Ancak bu bütün piyasaya uygulanacak bir durum olmayabilir. Türkiye’de 10.000 adetleri bulan bir araç paylaşım parkı var. Pandemiyle paylaşım biraz düşse de her sene artan bir trend yaşanıyor.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Ali Bilaloğlu:
Otomotivde talebin artması ekonomik büyüme, finansal koşullar ve güven endeksine bağlıdır. Aslında son dönemlerde bu unsurlar negatif olmasına rağmen araçların yatırım aracı olarak görülmesiyle birlikte pazar olumlu olarak gelişti.
Otomotivde planlama bir yıl önceden yapılır ancak yaşanan gelişmelerle; planlamalar aydan aya hatta haftadan haftaya yapılır hale geldi. Şu an Ukrayna savaşıyla birlikte yaşanan kablo sorunu Avrupa’da fabrikaların haftalarca kapanmasına sebep oluyor. Bunun bir süre daha devam edeceğini düşünüyoruz. Pazardaki arz, talebi bir süre daha belirleyecek gibi görünüyor.
2053 yılında sadece otomotiv değil her şeyde 0 emisyon uygulanmaya başlanacak. Petrol şirketleri İçten yanmalı motorda da 0 emisyon için sentetik yakıtların geliştirilmesi için çalışıyorlar.
Türkiye’de şarj istasyonu yönetmeliği yeni çıktı. Bataryalı araçlarda yangına müdahale başka bir konu, buna yönelik hızlı bir eğitim verilmesi gerekiyor.
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Albert Saydam:
Yan sanayiciler olarak son 2 yıldır ihracatta olumlu bir tablo yaşadık ama tablo pozitif değilse olumlu bir tablo çizmek zor. Dünyada salgından dolayı 6 milyon insan ülkemizde ise 100.000 insan hayatını kaybetti. Bugün yaşanan Ukrayna savaşı da aynı şekilde olumsuz bir tablo çiziyor.
Türk otomotiv yan sanayisi küresel tedarik arenasına çıktığı zaman şüpheli bir bakış vardı. Ancak son yıllarda güçlü konumumuz küresel olarak kabul edildi.
Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran Çelik:
Türk otomotiv endüstrisi 2006 yılından beri ülkenin ihracat şampiyonu. Ancak bu yılın ilk 3 ayında ikinciliğe düştüğünü görüyoruz. 2018 ve 2019 yıllarında 32,5 milyar dolar ihracat yapıldı ama pandemi etkisiyle rakamlar düştü.
Özellikle binek araç üreten üyelerimizde sorunlar var. İhracatın önündeki en büyük engel tedarik zincirinin güvenli bir şekilde yürümemesi. Şu an teslim alınamayan ürünün ne kalitesini ne de fiyatını konuşabiliyoruz. Dünya otomotiv endüstrinde 90 milyonları gören üretim pandemiyle düştü ama bir daha bu adetlerin üzerine çıkması da beklenmiyor.
Ancak yine de bizim ihracatımızda 33 milyar dolar seviyesini aşarak bir artış olması bekleniyor. Bu artışın otomotivde artan maliyet etkisiyle olacağını söyleyebilirim.