Elektrikli araçlara geçiş süreci, doğal petrol kaynağı bulunmayan ancak ABD’den sonra dünyanın en büyük ikinci petrol ithalatı yapan Çin’in enerjide daha bağımsız hareket edebilmek amacıyla seferberlik benzeri başlattığı elektrikli araç yatırımlarıyla hız kazandı.
Küçük mobilite araçlarından kent içi ulaşımda kullanılan otobüslere kadar elektrikli araçların yoğun kullanıldığı, yıllık satılan 25 milyonun üzerinde araçla dünyanın en büyük otomotiv pazarı olan Çin’deki bu değişim, ülkenin dev üretim gücüyle yönünü diğer rotalara çevirmesiyle küresel dengeleri etkilemeye başladı.
Petrol bulunmayan Çin’in zengin batarya hammaddeleri rezervlerine sahip olması ve ölçek ekonomisinde bunu en optimum şekilde işleyerek en büyük batarya üreticisi haline gelmesinin de büyük etkisi oldu. Küresel ve yerel otomotiv devleriyle batarya tedariki konusunda önemli iş birlikleri yapan ve ortak yatırımları hayata geçiren Çin, süreç içinde batarya ve elektrikli araçlarda edindiği uzmanlığının karşılığını almaya başladı.
Bu süreçte farklı otomotiv üreticilerinin başkanları, dernekler ve karar alıcılar, Avrupalı üreticilerin hem evlerinde hem de en büyük ihraç pazarlarında kan kaybetmesiyle ilgili neler yapılması gerektiğini gündeme getirmiş olsalar da elektriğe geçiş risk ve fırsatlarıyla birlikte endüstrinin karşısında durmaya devam ediyor.
Çinli üreticilerin payı hem Çin hem Avrupa’da yükseliyor
Avrupa otomotiv ihracatında İngiltere ve ABD’den sonran en büyük üçüncü Pazar olan Çin, 4 yıl öncesine kadar neredeyse yok derecesinde araç ihracatı yaptığı AB’deki Pazar payını hızla yükseltiyor.
ACEA verilerine göre Avrupalı otomotiv markaları, 2022 yılında Çin'deki batarya elektrikli araç satışlarının yaklaşık yüzde 6'sını sağlarken, Çinli markalar 2019 yılında AB elektrikli araç pazarında sadece yüzde 0,4 olan paylarını 2022 yılında yaklaşık yüzde 4'e çıkarma başarısı gösterdiler. Avrupa Birliği, 2022'de yüzde 63’ü batarya elektrikli yarım milyondan fazla Çin yapımı otomobil ithal etti. Çinli üreticilerin AB’deki toplam pazardan aldıkları pay ise hiç olmadığı kadar yükselerek 2022 sonunda yüzde 1,6’e yükselmiş oldu.
Avrupa üreticilerin Çin’deki pazarı daralıyor
Sadece üç yılda Avrupa elektrikli araç pazarında neredeyse sıfır noktasından gelinen nokta ve Avrupalı markaların Çin otomotiv pazarındaki 2019'da yüzde 28,5 olan payının 2022'de yüzde 24'e düşmesi ise yaşanan durumun ikinci boyutuna işaret ediyor.
Bu süreçte Çin markaları sadece ihracatta değil, kendi evlerinde de güç kazanarak Çin’deki pazar paylarını yüzde 36’dan (2019) neredeyse yüzde 45'e (2022) yükselttiler.
Dünyanın en köklü otomotiv üreticilerinin ve Avrupa Birliği’nin bu gelişmeler karşısında hem en büyük pazarlarından biri hem de en büyük rakip olma potansiyeli taşıyan Çinli üreticilere karşı nasıl bir yol izleyeceği merak ediliyor.
