Son birkaç yıla kadar Avrupa pazarında varlık gösteremeyen Çinli otomotiv üreticileri elektrikli araçlara dönüşümün hızlanmasıyla birlikte eski kıtada satışlarını arttırmaya başladılar.
Özellikle içten yanmalı motora sahip araçlarla batarya elektrikli araçlar arasındaki maliyet makasının daralmasıyla dünyanın en büyük elektrikli araç pazarı olan Çin’de (Küresel EV pazarında yüzde 59 pay ile) 2023 yılında 8 milyon elektrikli araç satışı (PHEV araçlar dahil) bekleniyor.
Dünyanın en büyük elektrikli araç pazarında AR-GE ve üretim teknolojilerinde olgunluğa erişen Çinli otomotiv üreticileri rotalarını diğer pazarlara çevirirken, henüz ABD ve Kanada pazarlarına giremeyen markalar Orta ve Güney Amerika ülkelerinde yer almaya başladılar.
Türkiye de Çinli markaların odağında
Avrupalı otomotiv üreticilerinin geleneksel köklü pazarı olan Latin Amerika pazarında da Çin etkisi artarken, Çinli markaların Türkiye de dahil olmak üzere Avrupa pazarındaki etkisi de gün geçtikçe güçleniyor.
Türkiye’de faaliyet gösteren Skywell, DFSK, MG ile birlikte 2023 yılında satışlarına başlayan Cherry, Mayıs başında satışlarını duyuran Leapmotor Çinli otomotiv markalarının sayısı artıyor. Dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi BYD ise Türkiye’ye ALJ ile girmek üzere anlaşma imzalayarak gün saymaya başladı. SAIC markası MAXUS ise elektrikli hafif ticari araç modelleriyle birlikte Haziran başında Türk pazarında yerini almaya başlayacak.
Almanya’da Çin’den araç ithalatı 3 kat arttı
Avrupa’da başta Almanya ve Fransa olmak üzere otomotiv üretimin güçlü olduğu ülke yönetimleri elektrikli araçların yaygınlaşmaya başlamasıyla birlikte Çin’in avantajlarının farkında olduklarını ifade ederek doğrudan yasak yerine farklı önlemlerin alınmasına dikkat çekiyorlar.
12 Mayıs 2023 tarihli Reuters haberine göre Alman istatistik ofisi Çin'den Almanya'ya sevk edilen elektrikli otomobillerin pazar payının 2023’ün ilk çeyreğinde 3 kattan fazla arttığını kaydetti. Bu durum otomotiv üreticilerinin ülke ekonomisine büyük katkısı olan Almanya’da endişe verici bir işaret olarak görülüyor. Geçtiğimiz yıla göre 3 kat artan bu oran, 2023 Ocak-Mart döneminde Almanya'ya ithal edilen elektrikli binek otomobillerin yüzde 28,2'sinin Çin'den geldiğini, bu oranın geçen yılın aynı döneminde sadece yüzde 7,8 olduğunu gösteriyor.
2030’da yıllık kayıp 25 milyar Euro’ya çıkabilir
Sigorta şirketi Allianz’ın yayınladığı Ticaret raporuna göre ise Çin yapımı elektrikli araçlar Avrupa'nın otomobil üreticileri için en büyük riski oluşturuyor ve karar vericilerin gerekli önlemleri almadığı takdirde net karlarının 2030 yılına kadar yılda 7 milyar Euro azalabileceğine dikkat çekiliyor.
Allianz analistleri Avrupa’da Çin üretimi araç ithalatının 2030 yılında 1,5 milyon araca ulaşması durumunda, Avrupa Birliği'nin 2022 otomotiv üretim rakamlarına göre endüstrinin yüzde 13,5'ine eşdeğer olacağını öngördüklerini açıklayarak bunun da kıta ekonomisinde katma değer eşdeğerinin 24,2 milyar Euro olacağını kaydettiler.
Çin’de Batılı-Japon otomotivcilerin payı azalıyor
Artan bir trendle Çinli otomotiv alıcılarının tercihleri Çinli üreticilere çevirmesi ise başka bir risk oluşturuyor. Allianz raporuna göre Çinli araç üreticilerinin yerli üretimlerini artırmasıyla 2030 yılına kadar pazar paylarının yüzde 75'e çıkması, Avrupalı otomobil üreticilerinin Çin'deki toplam satışlarında tahmini yüzde 39 gerilemeyle birlikte 4.4 milyon adetten 2,7 milyon adede düşmesi anlamına gelecek.
Çinli alıcıların elektrikli araçlara hızlı geçiş sağlamasıyla; 2022 rakamlarına göre Avrupa’da yüzde 12, ABD’de yüzde 6 olan elektrikli araçların payı Çin’de yüzde 25 seviyesine ulaşmış durumda. Yapılan son araştırmalar ise yakın bir geçmişe kadar sınıf atlamanın ifadesi olarak batılı markalara yönelen Çinli alıcıların da artık seçimlerinde daha fazla yerel markaları seçtiği gözleniyor.
Çin’de en çok satılan elektrikli araç modelleri arasında Tesla’nın 2 modelinin ilk 10 araç arasında olduğunu görülürken 6 model ise dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi Çinli BYD üretimi. Çin elektrikli araç pazarında talep yüzde 80 oranında yerel üreticilerden karşılanıyor.